Στο τελευταίο φύλλο της εφημερίδας «Γορτυνία» διαβάζουμε ότι στο πρόσφατο βιβλίο με τίτλο «Εκ του Μετώπου της Μικράς Ασίας 1921-1922» του γνωστού συγγραφέα Πέτρου Σαραντάκη* περιέχονται 130 επιστολές μελών της Στρατιάς Μικράς Ασίας Πρός τούς Ἐν Ἀμερικῇ Ἀτσιχολίτας. Όλοι τους διεκτραγωδούν όσα θλιβερά συνέβησαν στην μικρασιατική εκστρατεία, εξ αιτίας των τότε αφρόνων πολιτικών μας. Σε άλλες δε εκφράζονται ευχαριστίες για την συνδρομή των αποδήμων συμπατριωτών, προτού ακόμη ξεσπάσει η δίνη της μικρασιατικής καταστροφής, την οποία οι μαχόμενοι εκεί πλείστοι έλληνες στρατιώτες ουδόλως εφαντάζοντο…
Οι επιστολές αυτές πρωτοδημοσιεύθηκαν σταδιακά στην εφημερίδα «Ατλαντίς» της Νέας Υόρκης. Μεταξύ αυτών και μία ενός Ατσιχολίτου:
Ἀγαπητοί μας ἀδελφοί,
Ὑπείκοντες εἰς τήν ἀνάγκην τῆς πατρίδος μας, ἐγκαταλειψαντες τά πάντα, ἐσπεύσαμεν εἰς τήν φωνήν της νά ὑπερασπίσωμεν τά συμφέροντά της. Καταδιώξαμεν τόν ἐχθρόν μέχρις Ἀγκυρας, ὑποστάντες πολλάς κακουχίας, διερχόμενοι ὄρη, δάση, ποταμούς καί ἐρήμους ἐπεστρέψαμεν νικηταί καί τροπαιοῦχοι, ἐδῶ εἰς τή γραμμήν ἥν φυλάσσομεν ὡς πιστοί φρουροί τῶν συνόρων μας, ἕτοιμοι διά πάσαν παρεκτροπήν τοῦ ἐχθροῦ ἄν ἤθελε νά μᾶς πειράξει.
Εὑρισκόμενοι ἐδῶ ἐπάνω εἰς τά χιονισμένα βουνά τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἐκτελοῦντες τό ὕψιστον καθῆκον πρός τήν Ἐλλαδα, μᾶς πληροφορεῖ ὁ κ. Πρόεδρος τῆς Κοινότητάς μας δι’ ἐπιστολῆς του, κατόπιν αἰτήσεως τοῦ ὑποφαινομένου, ὅτι διενεμηθησαν τά παρ’ ὑμῖν ἀποσταλέντα χρήματα εἰς τάς οἰκογενειάς μας. Λαβοντες ὑπ’ ὄψει ταύτην, ὡς καί τόν συνημμένον κατάλογον τόν ἀποσταλέντα παρ’ αὐτοῦ, ἀπεφασίσαμεν νά σᾶς ἐκφράσωμεν διά τῆς παρούσης μας τάς εὐχαριστίας ἡμῶν, τῇ πρωτοβουλίᾳ τοῦ ὑποφαινομένου, μέ τήν παράκλησιν ὅπως αὔτη διαβιβασθῇ εἰς πάντας τούς Ἐν Ἀμερικῇ Ἀτσιχολίτας.
Ἀδελφοί, ἄν καί μακράν εἶσθε, ἐν τούτοις δι’ ἐράνων σας ἔχετε τήν εὐγενῆ πρωτοβουλίαν νά μᾶς συνδράμητε εἰς τό ἔργον μας μέ τά χρήματα ἅτινα κερδίζετε ἐκ τῶν κοπῶν σας, μέ τά καλά σας λόγια καί ἐν γένει μέ τήν τόσην ἀγάπην πρός ἡμᾶς. Εἴμεθα ὑπερήφανοι σήμερον πάντες καί καυχώμεθα ὅτι προσφέρετε ὑπηρεσίας μεγάλας, ὡς καί ἡμεῖς διά τῆς θυσίας τοῦ αἵματός μας ἐργαζόμεθα διά τό μεγαλεῖον τῆς πατρίδος. Εὐχαριστοῦμεν ὑμᾶς διά τήν ἐνθύμησίν σας, ἀλλά σᾶς ἐξορκίζομεν ἐξ ὀνόματος τῆς Πατρίδος, πάντας ἐκείνους, οἵτινες ἤθελον ἀμελήσῃ καί ξεχάσῃ ὅτι ἔχουν ἀδέλφια στείλει στό μέτωπον νά πολεμήσουν.
Ἡ πατρίς μας μετ’ ὀλίγον χρονικόν διάστημα, ἀναγνωρίζουσα τούς κόπους μας θέλει μάς ἀνακούφισῃ δι’ ἀποστολῆς εἰς τάς ἑστίας μας νικητάς, τροπαιούχους καί δαφνοστεφανωμένους μέ δόξας καί τιμάς. Ἀπό τά χιονισμένα βουνά τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, σᾶς στέλλομεν τάς εὐχαριστίας μας μέ τήν πεποίθησιν ὅτι οὐδέποτε θά μᾶς λησμονήσετε, ἀσπαζόμενοι ὑμᾶς.
Μεθ’ ὑπολήψεως καί ἀγάπης, οἱ εὑρισκόμενοι ἤδη εἰς τήν ζώνην τῶν ἐπιχειρήσεων Μ. Ἀσίας ἀδελφοί σας. Ἐξ ὀνόματος πάντων τῶν ἐξ Ἀτσιχόλου στρατιωτῶν ὁ συντάξας καί ἀποστολεύς της παρούσης,
Ἀργύριος Δ. Δρακόπουλος, Λοχίας Τ.Τ. 925, ἐξ Ἀτσιχόλου τῆς Γορτυνίας
Ακολουθούν τα ονόματα των 33 Ατσιχολιτών που ευρίσκονταν στο Μέτωπο της Μικρός Ασίας και άλλων 19 που υπηρετούσαν «ἐν τῇ ἐσωτερικῇ ζώνῃ τῆς Παλαιᾶς Ἑλλάδος».
Οι ευχαριστίες των στρατιωτών απευθύνονταν «πρός τούς ἐν Βοστώνῃ διαμένοντας Ἀτσιχολίτας, οἱ ὁποῖοι ἀπέστειλαν, μέσῳ τοῦ Συλλόγου των ἡ Παλαιά Γόρτυς, τραπεζιτικήν ἐπιταγήν ἐκ 85 δολλαρίων ἢ δραχμῶν 2.000 πρός τόν Πρόεδρον τῆς Κοινότητος Ἀτσιχόλου τοῦ Δήμου Γορτυνος, ἐν Ἀρκαδίᾳ Παναγιώτη Ἀθ. Δρακόπουλο, πρός διανομήν μεταξύ τῶν οἰκογενειῶν τῶν Ἀτσιχολιτῶν στρατιωτῶν».
Ποιός ήταν ο Αργύριος Δ. Δρακόπουλος…
Ο Αργύριος Δρακόπουλος του Δημητρίου (‛‛Κατσή’’, βλ. γενεαλογικό κλάδο και προσωπικό αρχείο εγγράφων…) γεννήθηκε το 1892 στον Ατσίχολο και απεβίωσε το 1973 στη Αθήνα. Πολυδιαβασμένος, «γραμματιζούμενος», όπως λέγαμε στο χωριό, αυτοδίδακτος ωστόσο, κατέλιπε χειρόγραφο απομνημόνευμα από την στρατιωτική θητεία του στην μικρασιατική εκστρατεία, όπου και έλαβε εύφημον μνείαν, στο οποίο χειρόγραφο εν αρχή αναφέρει:
Ἀτσίχολος 24 Ὀκτωβρίου 1922. Ἡ σύντομος ἀνασκόπησις τῆς στρατιωτικῆς μου ζωῆς γράφεται ἐκ τοῦ προχείρου ἡμερολογίου πού ἐβαστοῦσα ἀπ΄ ἀρχῆς τῆς κατατάξεώς μου εἰς τόν Ἑλληνικόν στρατόν μέχρι καί τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς. Τήν ζωήν μᾶς ἐν των ἔαρι τοῦ βίου ἐσπεύσαμεν νά προσφέρωμεν διά τήν πατρίδα. Καί προσφέραμε ταύτην ἐν συναισθήσει ὅτι ἐγκαταλείψαμεν σύζυγον, τέκνα, μητέρας, ἀδελφάς, συγγενεῖς καί φίλους… Πρός τοῦτο καί ἐγὼ συναθροίσας τάς κατά τάς ἐκστρατείας ἀφηγήσεις μου, τόσων ἡρωικῶν κατορθωμάτων καί ὑπηρεσιῶν πρός τήν πατρίδα μητέρα Ἑλλάδα, πεποιθὼς ὅτι πᾶς ἀναγνώστης τοῦ παρόντος, εἴτε οἰκιακός εἴτε ξένος, θέλει δόσῃ μεγίστην προσοχήν, χάριν τῆς ἁγνότητος τοῦ σκοποῦ μου, ὑπερ τοῦ ὁποίου ἐτόλμησα νά προβῶ εἰς τήν σύνταξην καί ὅπερ θέλει παραμείνει εἰς τό οἰκογενειακόν μου Ἀρχεῖον πρός ἀνάμνησίν…
Ο Μπαρμπαργύρης, πάντοτε καλοπροαίρετος και σεβαστός, υποδειγματικός αγρότης και περιβολάρης (διαθέτων καθημερινώς τα προϊόντα του σε γειτονικά χωριά), διετέλεσε Πρόεδρος της Κοινότητας του χωριού, πρωτοστάτησε στην δημιουργία του Ελαιουργικού Συναταιρισμού και εν γένει υπήρξε από τις πλέον φωτεινές μορφές του Ατσιχόλου.
Μ.Μ.
* Ο Πέτρος I. Σαραντάκης γεννήθηκε στην Κερασιά Αρκαδίας. Σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας και ασχολείται συστηματικά με την έρευνα και τη μελέτη της ιστορίας της Αρκαδίας και άλλων τόπων της πατρίδας μας.
Πέραν της συγγραφής του προαναφερόμενου βιβλίου και της εκδοτικής επιμέλειας άλλων βιβλίων, έχει συγγράψει και εκδώσει τα βιβλία - λευκώματα: Αρκαδία: Τα Μοναστήρια και οι Εκκλησίες της - Αργολίδα: Οι Εκκλησίες και τα Μοναστήρια της - Αρκαδία: Οι Τόποι και οι Δρόμοι του Νερού - Αρκαδία: Οι Ακροπόλεις, τα Κάστρα και οι Πύργοι της και Περιήγηση Αρκαδίας.
Ύστερα από μακροχρόνια έρευνα στην Ελλάδα και την Αμερική ολοκλήρωσε, το 2018, το δίτομο έργο Οι Αρκάδες της Αμερικής, Ιστορία και Προσφορά. Το έργο αποτελεί έκδοση της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας της Αμερικής, παρουσιάσεις του πραγματοποιήθηκαν στο Σικάγο και τη Νέα Υόρκη.
Kείμενα και μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και επιστημονικά περιοδικά, ενώ για το συγγραφικό έργο του έχει τιμηθεί από την Πολιτεία, την Εκκλησία, την τοπική αυτοδιοίκηση και ομογενειακούς συλλόγους.
