.
Η αρχιτεκτονική των σπιτιών

Η Αρχιτεκτονική των σπιτιών του Ατσιχώλου είναι εκείνη και της υπόλοιπης Γορτυνίας. Ο αρχιτέκτονας και αρχαιολόγος Αργύρης Πετρονώτης στο βιβλίο του για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Αρκαδίας γράφει «Η αντιπροσωπευτική παραδοσιακή αγροτική οικιστική και αρχιτεκτονική της ορεινής Αρκαδίας, ιδιαίτερα οι απλοί αρχαϊκοί της τύποι, θ’ αναζητηθούν στα μικρά χωριά της». Τέτοιο ιδιαίτερα τυπικό χωριό είναι και ο Ατσίχωλος.

Δυστυχώς παλιότερα σπίτια των αρχών του 18ου αιώνα δεν σώζονται σήμερα. Υπολείμματα αυτών ενδεικτικά αναφέρονται εκείνα των Ροβίτη, Τσουτσουνάτου (Κορδάτου), Λεωνίδη, Τσουτσάνη, Κουφίνα, Ακάκιου, Νικ. και Αγγ. Δρακόπουλου, Καψιμάλη, αυτά ευρίσκονται ανακατασκευασμένα ή σε ερειπιώδη κατάσταση. Όλα τ’ άλλα σπίτια είναι κτίσματα του τέλους του 19ου αιώνα μέχρι και των αρχών του 20ου. Όπως αναφέρει η τοπική παράδοση, αλλά και η τεχνολογία δείχνει, τα περισσότερα από τα σπίτια είναι χτίσματα μαστόρων από τα Λαγκάδια της Βόρειας Γορτυνίας, που κυριαρχούσαν με τα μπουλούκια τους στον κεντρικό χώρο της Πελοποννήσου.

Ο συνηθισμένος τύπος σπιτιού είναι ο λεγόμενος «ανωκατογο» που είναι σπίτι διόροφο. Είναι κτισμένο σε επικλινές έδαφος έτσι ώστε να δημιουργείται το κυρίως σπίτι ή ανώγι και το κατώγι. Σε περιπτώσεις που το έδαφος έχει μεγαλύτερη κλίση, έχουν κτιστεί τριόροφα σπίτια, με το ανώγι, το μεσιανό πατωματάκι και το κατώγι. Διακρίνουμε δύο τύπους σπιτιών.Το «μακρυνάρι» αν ο διαμηκής άξονας του σπιτιού, είναι κάθετος με τις ισοϋψείς καμπύλες του εδάφους και σε σπίτι «Δίπλα» αν ο άξονας είναι παράλληλος με τις καμπύλες αυτές.

Η εσωτερική διαίρεση είναι η συνηθισμένη στην περιοχή τετράχωρη: α) η εμπατή (εκ του εμβαίνω) και είναι ο χώρος εισόδου, β) το χειμωνιάτικο με το τζάκι, γ) το πάτωμα ή η σάλα και δ) η καμαρούλα ή κελλάρι. Το κατώγι καλύπτει κατά κανόνα το χώρο κάτω από την εμπατή, τη σάλα και την καμαρούλα.

Οι σκεπές είναι από ξύλα και καλύπτονται από κεραμίδια, λούκια και ως προς την μορφή τους διακρίνονται σε τρίριχτες ή τετράριχτες.
Όσον αφορά στους πετροχτιστάδες δεν αποκλείεται να δούλεψαν στο χωριό εκτός από τους κυρίαρχους Λαγκαδινούς και άλλοι μαστόροι από του Σέρβου, τη Λυσσαρέα, την Κατσουλιά κλπ.

Πολλά είναι τ’ ανέκδοτα που κυκλοφορούσαν σχετικά με τους Λαγκαδινούς μαστόρους και τα μπουλούκια τους (ομάδες τεχνιτών, βοηθών με τα υποζύγιά τους και λοιπά χρειώδη υπό τον πρωτομάστορα). Πλείστα όσα ανέκδοτα κυκλοφορούσαν σχετικά με τις ομάδες αυτές. Χαρακτηριστικότερο είναι αυτό, όταν κάποιος δάσκαλος ερώτησε τον μαθητή του… Ποιός παιδί μου έχτισε τον κόσμο; Ο μαθητής απάντησε… Οι Λαγκαδινοί κύριε με τα γαϊδούρια τους!

Πηγές: Αργ. Πετρονώτη, «Αρχιτεκτονική και μνημεία στην ορεινή Γορτυνία - Σοφ. Δημητρακόπουλου, «Βλαχορράφτη Γορτυνίας» - Χρ. Γ. Κωνσταντινόπουλου, «Οι παραδοσιακοί χτίστες της Πελοποννήσου».

Το σχόλιό σας...

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *